Diz Kapağı Çıkıkları Tıp dilinde “patella çıkığı” olarak bilinen diz kapağı çıkıkları, diz kapağının yana doğru hareket etmesi durumudur. Kadınlarda daha sık görülen bir rahatsızlıktır. Genellikle şiddetli travmalar sonucu ortaya çıkar. Ancak doğuştan yumuşak doku rahatsızlıkları olan kişilerde de görülebilir. Diz kapağı çıkığı kendiliğinden yerine oturabilir. Bazı hastalarda ise uzman bir ortopedist tarafından dizin yerine oturtulması gerekir. Bazı kişilerde ise cerrahi ile diz kapağının onarılması gerekebilir. Bu noktada kişinin yapısal özellikleri de dikkate alınarak tedavi sürecine karar verilmelidir. Diz Kapağı Çıkıkları (Patella Çıkığı) Neden Olur? Diz kapağı çıkıklarının oluşumunda pek çok faktör etkili olabilir. Genellikle altta yatan bazı yapısal sorunlar, diz kapağının çabuk hasar görmesine neden olur. Eklemi çevreleyen yumuşak dokuların gevşek olması Bacak diziliminin dışa doğru olması Patella kemiğinin bulunduğu oluğun normalden sığ olması diz kapağı çıkığı riskini artırabilir. Diz kapağı çıkıkları genellikle ayak sabit dururken gövdenin dönmesi sonucu ortaya çıkar. Tekrarlayan çıkıklarda ise çok sert bir darbe olmasa bile hasar oluşabilir. Bazı çocuklarda ise doğuştan diz kapağı çıkığı olabilir. Bu oldukça nadir bir durumdur. Tedavi sürecinde ise mutlaka cerrahi gerekmektedir. Diz Kapağı Çıkığı Nasıl Anlaşılır? Şiddetli bir darbe sonucu diz kapağı çıkan kişiler, şiddetli bir ağrı hissederler. Aynı anda diz kapağının hareket ettiğini, diz dışına doğru kaydığını da hissedebilirler. Bir süre sonra eklem içi kanamasına bağlı olarak şişlik ve hareket kısıtlılığı da ortaya çıkar. Bazı hastalarda ise diz hareketleri sırasında takılma ve kitlenme gibi şikâyetler olabilir. Diz Kapağı Çıkıklarında İlk Müdahale Nedir? Diz kapağı çıkığı olan hastalarda bacak uzatıldığında diz yeniden yerine oturabilir. Bu durum bazı kişilerde kalıcı olur ve diz kendiliğinden düzelir. Uzman doktor elle muayene sırasında ani bir hamle ile dizi yerine oturtabilir. Bu süreçte soğuk kompres de yapılabilir. Ağrının azalması için özel dizlikler kullanılabilir. Diz kapağı çıkığının durumu net olarak röntgen, manyetik rezonans ve bilgisayarlı tomografi gibi tetkiklerle anlaşılabilir. Diz Kapağı Çıkığı Tekrarlar Mı? Diz kapağı çıkıkları tekrar edebilir. Özellikle altta yatan gelişimsel sorunlar da söz konusuysa tekrarlama olasılığı daha fazladır. Çıkığın tekrarlaması, kıkırdak sağlığı için oldukça tehlikelidir. Artroz yani kireçlenme riskini ciddi şekilde artırır. Bu nedenle tekrarlayan çıkıkların mutlaka uygun yöntemle tedavi edilmesi gerekir. Diz Kapağı Çıkığında Ameliyat Gerekli Midir? Diz kapağı çıkığında hem cerrahi hem de cerrahi olmayan yöntemler kullanılabilir. Eğer; Eklem içerisinde serbest büyük kıkırdak ve kemik kopması varsa Patella yani diz kapağı hâlâ yarı – çıkık durumdaysa Çıkık birden fazla tekrarlarsa (Bazı durumlarda ilk seferde de cerrahi gerekir) Altta yatan gelişimsel ortopedik rahatsızlıklar ya da yumuşak doku, kemik bozukluğu varsa cerrahi tercih edilir. Diz kapağı çıkıklığı doğuştan olan ya da sürekli tekrarlayan hastalarda ise en etkili tedavi yöntemi cerrahidir. Bunun dışında birtakım fizik tedavi yöntemleri ilk çıkık sonrası uygulanarak çıkığın tekrarlaması engellenebilir. Diz Kapağı Çıkığı Ameliyatı Nasıl Planlanır? Diz kapağı çıkığı olanların tedaviden başarılı sonuç alabilmesi için tüm tedavi süreci kişiye özel planlanmalıdır. Çünkü standart tedavi yöntemlerinde ileri derece kemik hasarı riski söz konusudur. Diz kapağı çıkıklarında kişinin yapısal özellikleri ya da altta yatan yumuşak doku hasarı da söz konusu olabileceği için mutlaka kişiye özel cerrahi planı yapılmalıdır. Ortopedi alanında deneyimli bir doktor, risk faktörlerini minimuma indirecek, size özel cerrahi planını yapabilir.